Zmarła wybitna socjolog i analityk polityczny prof. Jadwiga Staniszkis. W przyszłym tygodniu ukończyłaby 82 lata. Informację o śmierci profesor potwierdziła Polskiej Agencji Prasowej dzisiaj po południu córka zmarłej Joanna Staniszkis.

Jak poinformowała rodzina zmarłej pogrzeb prof. Jadwigi Staniszkis odbędzie się w czwartek 25 kwietnia w kościele w Podkowie Leśnej.

Jadwiga Maria Staniszkis urodziła się 26 kwietnia 1942 r. w Warszawie. Ojcem Staniszkis był Witold Wincenty Staniszkis, a dziadkiem Witold Teofil Staniszkis. „Całe moje dzieciństwo było związane z różnymi sytuacjami, które w sumie można nazwać misterium strachu, bo to przecież świeżo powojenne dzieciństwo w zrujnowanym Gdańsku” — mówiła w książce „Życie uczuciowe i umysłowe”. „Moja ulubiona zabawa lampą w domu rodziców, o której mówiliśmy z bratem »zrobiona z ludzkiej skóry«… Wiedzieliśmy oczywiście o obozach, byliśmy na wycieczce szkolnej, czy nawet jeszcze przedszkolnej, w Stutthofie, mieliśmy niańkę, która, jak się okazało, była tam kapo. (…) Potem, kiedy się okazało, że ona była kapo, moja mama ją zwolniła” — wspomniała.

Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie po ukończeniu studiów podjęła pracę w Instytucie Socjologii. Wraz z innymi pracownikami uczelni organizowała w czasach PRL spotkania dyskusyjne oraz seminaria – odbywały się niejednokrotnie w warunkach konspiracyjnych. Staniszkis uczestniczyła w wydarzeniach Marca 1968 r., za co straciła stanowisko na uczelni. Trafiła do aresztu na dziewięć miesięcy.

Kolejne lata, po wyjściu z aresztu, to praca w szkole pielęgniarskiej na stanowisku nauczyciela. W tym czasie Staniszkis pisze również pracę doktorską, którą obroni na UW w 1971 r., a już w 1978 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych. Ponownie pracę w Instytucie Socjologii podejmie dopiero w 1981 r.

W międzyczasie Staniszkis zaangażowała się w przebieg strajku Sierpnia 1980 roku – doradzała protestującym. Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Gdańsku zaprosił ją do Komisji Ekspertów MKS, którzy mieli swój udział w negocjacjach strajkujących z władzą komunistyczną. Ze współpracy z grupą ekspertów rezygnuje z powodu sporu i sprzeciwu wobec zamieszczenia w tekście porozumień zapisu o „kierowniczej roli partii”. Staniszkis po wprowadzeniu stanu wojennego (13 grudnia 1981 r.) publikowała w prasie podziemnej, prowadziła też wykłady we Wszechnicy Solidarności.

Staniszkis od początku sceptycznie odnosiła się do również do transformacji ustrojowej w Polsce. Jak mówiła m.in. w wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej, wspomniana „utopia z czasów Solidarności nie została zrealizowana”. — Choć transformacja była dobrą okazją do eksperymentu. Na początku lat 90. podejście do zmian było zbyt imitacyjne, wiązało się z przemocą strukturalną, czyli przenoszeniem zachodnich wzorów z gospodarek, które były na innym etapie rozwoju w nasze polskie warunki — oceniła w rozmowie z Norbertem Nowotnikiem.

Moim zdaniem w 1989 r. przegrał komunizm, ale na pewno nie przegrali ludzie, którzy służyli tamtemu systemowi – mówiła w lipcu 2016 r.

Postkomuniści, ludzie dawnych służb czy „kapitaliści polityczni” są może dziś mniej widoczni, ale wciąż tworzą wspierające się sieci. Nie tylko w stolicy i dużych miastach, ale w mniejszych miejscowościach. Nie są to ani profesjonaliści, ani inteligenci, ale ludzie, którzy kierują się nie racjonalnością, a resentymentem. Zbyt długo musieli znosić nasz patos zwycięstwa 1989 roku. Czują, że może nie wygrali, ale podnoszą głowę, i każdy na swoim odcinku stara się pokazać, kto tu naprawdę rządzi – oceniała.

REKLAMA

zobacz także

Źródło: onet.pl/PAP
Fot. Wikipedia

Nie żyje profesor Jadwiga Staniszkis