Śląskie dziedzictwo napędza nową erę polskiej sztucznej inteligencji. Łukasiewicz EMAG staje się Łukasiewicz-AI. To kolejny kamień milowy w historii Instytutu.

„Transformacja energetyczna Śląska dała nam impuls do pełnego zwrotu ku technologiom cyfrowym. Nowa nazwa podkreśla, że jesteśmy gotowi odpowiadać na globalne wyzwania AI i cyberbezpieczeństwa – od przemysłu po ochronę zdrowia” — dr hab. Jan Kozak, Dyrektor Instytutu, Koordynator kierunku horyzontalnego cyfryzacja Sieci Badawczej Łukasiewicz.

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

oficjalnie zmienia nazwę na

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Sztucznej Inteligencji i Cyberbezpieczeństwa (Łukasiewicz-AI).

Kluczowe fakty o Łukasiewicz-AI

120+ ekspertów w obszarach AI i cyberbezpieczeństwa,
akredytowane laboratoria i zaplecze badawcze;
50+ projektów B+R (Horizon Europe, DIGITAL, NCBiR);
Kompetencje: AI, analityka danych, cyfrowe bliźniaki, XAI [wyjaśnialna AI], ochrona IoT [Internet of Things], bioinformatyka, drony autonomiczne;
Silne partnerstwa z przemysłem, administracją i uczelniami;
Zadania na rzecz obronności i status akceleratora Centrum Testowego DIANA (NATO).

Przykładowe projekty Łukasiewicz-AI

Instytut rozwija cyfrowe bliźniaki dla ciepłownictwa i przemysłu przetwórczego, umożliwiające bezpieczne testowanie scenariuszy i szkolenie operatorów.
W obszarze cyberbezpieczeństwa IoT powstaje platforma AI-Shield, która w czasie rzeczywistym wykrywa anomalie w milionach urządzeń inteligentnych — od fabryk po smarthome’y. SPINET – system ciągłego monitorowania bezpieczeństwa urządzeń IoT.
We współpracy ze szpitalami dziecięcymi realizujemy projekt cALL-POL & MAINE, personalizujący leczenie białaczki na podstawie analiz multiomicznych i modeli ML [uczenia maszynowego].
Dzięki systemowi RuleMiner udostępniamy wyjaśnialne modele regułowe dla sektora finansów, ubezpieczeń i administracji, wspierając przejrzyste decyzje algorytmiczne.
Platforma edukacyjna Compass wykorzystuje generatywne LLM-y [duże modele językowe] do tworzenia spersonalizowanych zadań matematycznych i programistycznych dla szkół i uczelni.
Projekt „Dostępna książka” — przedsięwzięcie z zakresu SON [społecznej odpowiedzialności nauki] i AI; jego celem jest przygotowanie nagrań książek przetłumaczonych na Polski Język Migowy [PJM] i udostępnienie ich w otwartym dostępie. Tak przygotowane nagrania, poza zwiększaniem dostępności literatury dla osób głuchych, stanowią materiał treningowy do automatycznego tłumaczenia tekstów z języka polskiego na PJM.

zobacz także

REKLAMA

Co dalej?

Łukasiewicz-AI jest jednym z nielicznych państwowych instytutów badawczych działających przede wszystkim w obszarach sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwa oraz głównym ośrodkiem Sieci Badawczej Łukasiewicz w tych dziedzinach. Transformacja Instytutu jest naturalną konsekwencją przemian gospodarczych regionu, a dzięki wizji i wsparciu Prezesa Sieci Badawczej Łukasiewicz dr. Huberta Cichockiego otwiera się przestrzeń na dalszą rozbudowę kompetencji i przyspieszenie prac B+R (badawczo-rozwojowych). Instytut, wykorzystując swoją wiodącą pozycję na Śląsku, aktywnie wpisuje się w krajową strategię rozwoju AI, koncentrując się na infrastrukturze, projektach o realnym wpływie na gospodarkę i społeczeństwo oraz budowie kadr przyszłości.

Plany na najbliższe lata

Akceleracja gospodarki cyfrowej poprzez sztuczną inteligencję i cyberbezpieczeństwo:

Uruchomienie otwartego centrum mocy obliczeniowej dostępnego dla start‑upów, MŚP, administracji i zespołów badawczych. Pozwoli ono trenować duże modele językowe, wizualne i symulacyjne bez konieczności inwestowania we własny, kosztowny sprzęt, a jednocześnie zwiększy bezpieczeństwo państwa dzięki dywersyfikacji centrów obliczeniowych w kraju.
Równolegle wystartuje program „AI for All”, którego celem jest upowszechnienie sztucznej inteligencji i przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu (od przedszkolaków po seniorów). Spotkania z osobami w różnym wieku pozwolą wyjaśnić działanie AI oraz rozwiać obawy z nią związane. Program będzie też promował dobre praktyki w cyberbezpieczeństwie, m.in. we współpracy ze szkołami. Program przysłuży się do budowy kadr i talentów AI dla całego kraju.
Uzupełnieniem tych działań będzie Krajowe Centrum Zaufanej AI. W ramach projektu powstaną dwa centra badawcze. Pierwsze, już powstające, Centrum Badawcze Cyberbezpieczeństwa pomoże polskim podmiotom certyfikować algorytmy pod kątem bezpieczeństwa, odporności, wyjaśnialności i zgodności z AI Act oraz NIS2.. Drugie, planowane, Centrum Badawcze Odpowiedzialnej AI ma być nowatorskim ośrodkiem łączącym kompetencje techniczne z doświadczeniem: psychologów, pedagogów, filologów, prawników, etyków czy socjologów. Oba centra mają wesprzeć transformację cyfrowo-energetyczną i dostarczyć narzędzi do budowania godnej zaufania sztucznej inteligencji poprzez interdyscyplinarne podejście.

REKLAMA

Planowane są także prace nad polską AGI (ogólna sztuczna inteligencja; ang. artificial general intelligence) i rozwój własnych metod uczenia maszynowego (ML) oraz polskich dużych modeli językowych (LLM). Celem jest technologiczna niezależność w kluczowych obszarach AI.

__________________________________________

O Łukasiewicz-AI oraz Sieci Badawczej Łukasiewicz

Instytut wchodzi w skład największej sieci instytutów badawczych w Polsce, jednej z największych sieci badawczych w Europie. Sieć Badawcza Łukasiewicz to 22 instytuty zatrudniające ponad 7000 pracowników. Wspólnie tworzy innowacyjne rozwiązania, pozwalające firmom uzyskać przewagę w biznesie.

rozwiązuje problemy technologiczne
prowadzi projekty badawczo-rozwojowe
realizuje badania i certyfikacje
pomaga tworzyć nowe produkty
sprawia, że technologie działają lepiej, są tańsze i efektywniejsze

Łukasiewicz-AI kontynuuje 50‑letnią tradycję EMAG, rozwijając przełomowe rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwa dla przemysłu, administracji oraz społeczeństwa cyfrowego.

Instytut realizuje również zadania na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa, ze szczególnym uwzględnieniem cyberbezpieczeństwa. Potwierdzeniem tych kompetencji jest przyznany status akceleratora Centrum Testowego DIANA (The Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic), co otwiera drogę do ścisłej współpracy z NATO w zakresie innowacji obronnych.

Kierunki badań

Cyberbezpieczeństwo
Technologie i usługi w zakresie standaryzacji i certyfikacji, analizatorów ryzyka, kompleksowa obsługa cyberbezpieczeństwa firm.
Sztuczna inteligencja
Rozwiązania w zakresie analizy danych, systemów wspomagania decyzji, systemów uczących się.
Cyfrowe usługi publiczne
Nowoczesne rozwiązania cyfrowe dla administracji publicznej, usprawniające realizację procesów, przetwarzanie danych i procesy decyzyjne.
Przemysł 4.0
Nowatorskie rozwiązania związane ze stosowaniem inteligentnych technologii cyfrowych w zakresie IoT, Smart, bliźniaków cyfrowych.
Dostępność
Rozwiązania i technologie przeciwdziałające wykluczeniu społecznemu.
Akredytowane laboratoria
Usługi certyfikacji i opiniowania wyrobów, badań laboratoryjnych oraz wzorcowań w oparciu o akredytację PCA

Kamienie milowe

70 lat innowacji: od górnictwa do AI i cyberbezpieczeństwa – historia transformacji

Era przemysłowa

1957 Instytut Doświadczalno-Konstrukcyjny Przemysłu Węglowego

1958 ZKMPW (Zakłady Konstrukcyjno-Mechanizacyjne)

1975 SMEAG – Systemy Mechanizacji Elektrotechniki

1990 Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Elektrotechniki i Automatyki Górniczej EMAG

1992 Centrum Elektryfikacji i Automatyzacji EMAG

Era cyfrowa

2007 Wcielenie ISS i OBRGE, działalność w zakresie informatyki stosowanej

2009 Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

2019 Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technik Innowacyjnych EMAG: Łukasiewicz–EMAG

2025 Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Sztucznej Inteligencji i Cyberbezpieczeństwa: Łukasiewicz–AI [ai.lukasiewicz.gov.pl]

Śląskie staje się jednym z największych ośrodków badawczych AI i cyberbezpieczeństwa w Polsce