Czy wydawanie koncesji na nowe wydobycie węgla na terenach górniczych oznacza odebranie danej jednostce terytorialnej finansowania z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST) lub jego zmniejszenie – zapytał Komisję Europejską europoseł Łukasz Kohut (Wiosna).

Treść skierowanej do KE interpelacji, wymagającej pisemnej odpowiedzi Komisji, przekazało w piątek biuro parlamentarzysty. Wystąpienie w tej sprawie Kohut skierował także do premiera Mateusza Morawieckiego oraz szefa resortu klimatu Michała Kurtyki.

REKLAMA

Sprawa ewentualnego wyłączenia wsparcia Funduszu Sprawiedliwej Transformacji dla regionów, w których rozwijane jest wydobycie węgla, budzi niepokój części samorządowców i parlamentarzystów z woj. śląskiego.

Na Śląsku rozważane są obecnie trzy projekty górnicze będące na różnych etapach procedowania: dwa prowadzone przez prywatnych inwestorów (dotyczą złoża Brzezinka w Mysłowicach i złoża Paruszowiec w Rybniku) oraz projekt Polskiej Grupy Górniczej, która przymierza się do udostępnienia złoża Imielin Północ w powiecie bieruńsko-lędzińskim jako zasobów dla kopalni Piast-Ziemowit.

W skierowanym w piątek do Komisji Europejskiej pytaniu europoseł Kohut zauważył, że „zgodnie z prawem UE, finansowanie z FST mogą dostać regiony, na obszarze których odbywa się proces transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu”.

„W ostatnim czasie polskie Ministerstwo Klimatu i Środowiska przyznało inwestorowi koncesję na wydobycie węgla w Mysłowicach; kolejny inwestor stara się o koncesję na wydobycie w Rybniku. Samorząd lokalny nie ma wpływu na przyznanie koncesji – organem decyzyjnym jest w tym przypadku władza centralna. W omawianych sytuacjach samorząd terytorialny ocenia decyzje władzy centralnej negatywnie” – napisał parlamentarzysta.

REKLAMA

Kohut ocenił, że „samorządy terytorialne i społeczności lokalne obawiają się, że wydawanie koncesji na nowe wydobycie na ich terenach oznaczać będzie, iż nie otrzymają one finansowania z FST. W takim przypadku to właśnie one poniosą bardzo negatywne skutki decyzji podejmowanych na szczeblu centralnym” – czytamy w interpelacji.

Parlamentarzysta zapytał także, czy Komisja Europejska uważa, iż „poszczególne Terytorialne Plany Sprawiedliwej Transformacji powinny brać pod uwagę przede wszystkim interesy terenów górniczych i potrzeby tamtejszych społeczności lokalnych”.

„Zwróciłem się bezpośrednio do KE, bo obecny rząd obywatelom mówi jedno, a Brukseli drugie. Przećwiczyliśmy to dokładnie na Funduszu Odbudowy” – powiedział Kohut, cytowany w komunikacie prasowym swojego biura. Podkreślił, że transformacja jest koniecznością, ale nie może odbywać się kosztem ludzi i nie może nastąpić bez odpowiednich pieniędzy.

Zgodnie z zaprezentowanym w styczniu br. przez rząd projektem Umowy Partnerstwa Polski z UE na lata 2021-27, do woj. śląskiego trafić miałaby ponad połowa krajowej puli FST, czyli przeszło 2 mld euro.

REKLAMA

W ub. tygodniu przewodniczący Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, prezydent Rybnika Piotr Kuczera (PO) cytował na briefingu wypowiedź szefowej departamentu rozwoju regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Woj. Śląskiego Małgorzaty Staś, według której „aktualnie Komisja Europejska stoi na stanowisku, że ze wsparcia wykluczone mają zostać całe podregiony, na terenie których planowany jest taki (planujący wydobycie – PAP) podmiot”.

„Dla Komisji Europejskiej wystarczającym powodem do wykluczenia jest zamiar, intencja uruchomienia takiego zakładu” – mówiła, cytowana przez Kuczerę, dyrektor na posiedzeniu komisji ds. Unii Europejskiej tego związku.

Przed tygodniem przewodniczący Platformy Obywatelskiej Borys Budka na briefingu z lokalnymi parlamentarzystami i radnymi wezwał rząd do wycofania koncesji wydobywczej udzielonej prywatnemu podmiotowi na eksploatację złoża Brzezinka 3 w Mysłowicach w imię interesu publicznego.

Europoseł Kohut zapowiedział podjęcie tematu finansowania z FST także w najbliższy wtorek podczas posiedzenia sejmowej podkomisji stałej do spraw sprawiedliwej transformacji, gdzie omawiana będzie informacja na temat harmonogramu planowanych zmian legislacyjnych mających na celu sprawną transformację rejonów górniczych – w kontekście realizacji Krajowego Planu Sprawiedliwej Transformacji oraz Terenowych Planów Sprawiedliwej Transformacji. (PAP)

Poseł pyta, czy gminy węglowe będą wykluczone z finansowania unijnego