Śląscy samorządowcy i przedstawiciele samorządu gospodarczego przedstawili w piątek listę tematów, o których chcą rozmawiać z rządem i ekspertami w ramach „okrągłego stołu” poświęconego transformacji energetycznej. W najbliższym czasie samorządy mają uszczegółowić swoje postulaty i propozycje.

W miniony poniedziałek zarządy Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce oraz Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej we wspólnym stanowisku zaapelowały do premiera o zwołanie „śląskiego okrągłego stołu”. Samorządowcy ocenili, że umowa społeczna poświęcona wygaszaniu kopalń nie powinna opierać się wyłącznie na dyskutowanym obecnie porozumieniu rządu z górniczymi związkami.

W piątek przedstawiciele gmin górniczych i samorządu gospodarczego (oprócz sygnatariuszy stanowiska – także Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach) spotkali się z wiceministrem aktywów państwowych Arturem Soboniem, przedstawiając listę tematów do przedyskutowania w ramach „okrągłego stołu”. Uzgodniono, że wkrótce samorządy przekażą stronie rządowej propozycje zagadnień – wraz z ich szerszą charakterystyką i propozycjami rozwiązań – które, ich zdaniem, powinny być przedmiotem rozmów i szerszej umowy społecznej.

Portal Czyż Tak ! Powstaje tylko dzięki Tobie! Możesz pomóc!

https://patronite.pl/marekczyz

https://pomagam.pl/czyztak

„Problemy, na które zwracamy uwagę, dotyczą wielu zasadniczych zagadnień związanych m.in. z gospodarką, ekonomią, środowiskiem czy aspektami społecznymi. Te kwestie powinny być przedmiotem szerokiej umowy społecznej, wypracowanej w ramach śląskiego okrągłego stołu” – wyjaśniła po spotkaniu przewodnicząca Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce, prezydent Jastrzębia-Zdroju Anna Hetman.

Wśród zagadnień, na które zwracają uwagę samorządowcy, są m.in. kwestie likwidacji szkód górniczych, zabezpieczenia terenów pod ziemią i na powierzchni, likwidacji zwałów czy zagospodarowywania hałd i odpadów. Inne tematy dotyczą np. szczegółowego wskazania liczby miejsc pracy traconych w poszczególnych kopalniach w kolejnych latach oraz określenia strategicznych inwestycji, dających gwarancję zatrudnienia górnikom.

Samorządy postulują też uproszczenie ścieżki realizacji inwestycji, głównie w zakresie planistycznym, oraz oczekują wskazania mechanizmu podziału środków dla poszczególnych gmin górniczych (niezależnie, czy kopalnie na ich terenie były, są, czy będą zamykane) oraz dla tych gmin, pod którymi prowadzono wydobycie węgla, choć nie było tam siedziby kopalni.

Uczestnicy spotkania zwracali również uwagę na problem rekompensaty dla gmin za utracone dochody z PIT i CIT oraz na konieczność opracowania mechanizmu przekazywania pogórniczego majątku gminom lub wnoszenia go do nowo powstających firm. Inny postulat dotyczył ukonkretnienia planów związanych z inwestycjami zapewniającymi dostawy energii (w miejsce źródeł węglowych) oraz wsparcia transformacji firm i instytucji działających w otoczeniu górnictwa.

„To otwarta lista zagadnień, w ramach których chcemy poszukiwać w pierwszej kolejności rozwiązań systemowych. Ich podbudową powinny być odpowiednie przepisy prawa i zagwarantowane fundusze” – zaznaczył prezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej Janusz Olszowski.

Przewodniczący Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, prezydent Rybnika Piotr Kuczera podkreślił, że do „okrągłego stołu” jego inicjatorzy zapraszają nie tylko przedstawicieli rządu i władz woj. śląskiego, ale także środowiska naukowe, eksperckie i pozarządowe.

Umowę społeczną, mającą określić szczegóły zaplanowanej na najbliższe niemal trzy dekady transformacji górnictwa (zakończonej w 2049 r. zamknięciem ostatniej kopalni węgla energetycznego w Polsce) negocjują od kilku miesięcy przedstawiciele rządu i górnicze związki zawodowe. Kolejne spotkanie w tej sprawie zaplanowano w Katowicach na najbliższy wtorek.

Śląscy samorządowcy uważają jednak, że transformacja energetyczna powinna być przedmiotem szerszego porozumienia, wypracowanego nie tylko przez górnicze związki i przedstawicieli rządu, ale także inne środowiska. W swoim poniedziałkowym stanowisku samorządowcy i przedstawiciele GIPH ocenili m.in. iż od zapadających aktualnie decyzji zależała będzie przyszłość Śląska w kolejnych dekadach.

„To teraz decyduje się, czy czeka nas rozwój, stagnacja czy wręcz marginalizacja. Ze względu na bezprecedensową skalę tych zmian, apelujemy o podjęcie szerokiego dialogu na ten temat, a także o wypracowanie nowych kierunków rozwojowych, rozwiązań zaradczych i działań osłonowych w szerokim gronie interesariuszy. Tylko w ten sposób unikniemy kryzysu, który już wkrótce może zapukać do naszych drzwi” – napisano w stanowisku.

Podstawą toczących się rozmów między związkowcami a stroną rządową jest projekt przygotowany przez stronę społeczną. Mowa w nim nie tylko o zasadach wspierania kopalń, gwarancjach zatrudnienia, osłonach socjalnych dla odchodzących z pracy górników czy inwestycjach w czyste technologie węglowe, ale także o zasadach transformacji Śląska – związki postulują m.in. powołanie Śląskiego Funduszu Rozwoju, specjalnej Rady koordynującej programy transformacji oraz gwarancje ich finansowania, m.in. ze środków UE.(PAP)

Śląskie samorządy chcą rozmów o energetyce